Το σύνδρομο της αποδοχής...
Όταν λέμε σύνδρομο εννοούμε ένα σύνολο κλινικών σημείων, τα οποία εμφανίζονται μαζί και συνιστούν μια κλινική οντότητα. Ουσιαστικά, πρόκειται για έναν κώδικα επικοινωνίας ανάμεσα στους ειδικούς, ο οποίος βοηθά στην κατανόηση μιας κατάστασης. Και τώρα θα αναρωτιέστε...Είναι κλινική οντότητα η αποδοχή;;; Είναι, καταρχήν, πρόβλημα;; Πως γίνεται να είναι σύνδρομο;;;
Η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται για αναγνωρισμένη κλινική οντότητα. Ναι, δεν θα βρείτε σε κανένα διαγνωστικό εγχειρίδιο το σύνδρομο της αποδοχής. Θα βρείτε άλλες διαταραχές που σχετίζονται με την αποδοχή. Όπως είναι φοβίες (π.χ. κοινωνική φοβία), διαταραχές προσωπικότητας (αποφευκτική διαταραχή, εξαρτητική διαταραχή, οιστριονική διαταραχή κτλ..). Αλλά σε κανένα σημείο δεν θα βρείτε την έννοια "το σύνδρομο της αποδοχής". Αυτό είναι το ευχάριστο της υπόθεσης. Δεν πρόκειται για ασθένεια. Εάν το έχετε ή μάλλον εάν ζείτε με το σύνδρομο της αποδοχής δεν είσθε άρρωστοι. Άρα, δεν χρειάζεστε συστηματική θεραπεία. Βέβαια, μπορεί να υποφέρετε από τα αποτελέσματα του συνδρόμου. Χμ...ναι αυτά είναι λίγο δύσκολα. Συνήθως, άπαξ και αποκτήσετε το σύνδρομο της αποδοχής, θα αρχίσετε να ζείτε μέσα στο άγχος και είναι πιθανόν να νιώθετε αρκετές φορές δυσάρεστα. Οπότε, μπορεί να χρειασθεί να ζητήσετε βοήθεια για τα παράγωγα του συνδρόμου της αποδοχής.
Το σύνδρομο της αποδοχής, είναι σύνδρομο, σύμφωνα με την δική μου κλινική εμπειρία, για δυο κυρίους λόγους;
- αποτελείται από τα ίδια "υλικά", μόνο η μορφή αλλάζει από άτομο σε άτομο
- μας βοηθά να καταλάβουμε και να συνεννοηθούμε για έναν τρόπο σκέψης, που δυσκολεύει αρκετό κόσμο
Και Άλλος μπορεί να είναι: τα μέλη της οικογένειας μου, οι φίλοι, οι συνάδελφοι, ο σύντροφος ή ακόμα ο άγνωστος Άλλος, η κοινωνία, ο γείτονας, ο διπλανός στην καφετέρια, στο μετρό κ.ο.κ.
Συνέχεια, λοιπόν, έχω το νου μου στον Άλλον...πως με βλέπει, πως με κρίνει, με αποδέχεται? Και αρχίζω να αλλάζω. Αρχίζω να μεταμορφώνομαι ανάλογα με το πως νομίζω ότι με θέλει ο άλλος.
- Ας μην μιλάω δυνατά και με ακούνε....
- Να παρκάρω γρήγορα...να οδηγώ...μαγειρεύω...δουλεύω... καλά...
- Ας μην φορέσω αυτό είναι πολύ κοντό/ μακρύ/ παλιό/ νέο κ.ο.κ.
- Πρέπει να χάσω κιλά, να αλλάξω τα μαλλιά, να γυμναστώ κ.ο.κ.... για να αρέσω...
- Πρέπει να τελειώσω την τάδε σχολή, μεταπτυχιακό, διδακτορικό κ.ο.κ. για να ικανοποιήσω....
- Να έχω το τάδε αυτοκίνητο, σπίτι, αγόρι/ κοπέλα....
-....................................................................................
-....................................................................................
Ο κατάλογος είναι πραγματικά ατελείωτος. Μπορεί να φτάσει στο σημείο κάποιος να αλλάζει τον τρόπο που μιλάει, που στέκεται, που συμπεριφέρεται. Συνήθως, το βλέμμα περιφέρεται στον χώρο. Ένα γρήγορο πέρασμα για να τσεκάρει τι και πως. Πολλές φορές δεν βλέπει τι και πως. Αρκεί που είναι σε κοινωνικό χώρο και εκτίθεται. Εννοείται πως υπάρχει άγχος. Γι' αυτό πολλές φορές καταφεύγει στο αλκοόλ, στο κάπνισμα ή αν τα πράγματα δυσκολέψουν μπορεί να φύγει. Το πρόβλημα είναι ότι τίποτα δεν φτάνει. Ποτέ δεν είναι όλα καλά. Πάντα παραμένει κάτι που δεν έχω κάνει. Ή ακόμα και όταν ο καταπληκτικός Άλλος με αποδέχεται και μου το δείχνει (κοινωνική αναγνώριση, αγάπη, φιλοφρονήσεις, κτλ) πάλι δεν μου φτάνει. Είναι σαν να τον έχω κοροϊδέψει. Γι΄αυτό πρέπει να προσπαθήσω ακόμα περισσότερο, τώρα, να κρατήσω τα κεκτημένα και να τα κάνω περισσότερα, μεγαλύτερα....κυρίως να μην αποκαλυφτώ.
Ναι, ναι, να μην αποκαλυφτώ. Καθώς, ένα βασικό στοιχείο του συνδρόμου της αποδοχής είναι ότι δεν αποδέχομαι τον εαυτό μου. Τον υποβιβάζω, τον υποτιμώ, τον συγκρίνω και τον κρίνω τόσο αυστηρά, μα τόσο αυστηρά, που εξαντλώ την όποια σκληράδα μου. Σε άσχετες στιγμές μπορεί να έχω καλή εικόνα για εμένα (αν και σπάνιο, το έχω συναντήσει). Όταν, όμως, έρχεται ο Άλλος, τότε γίνομαι πραγματικά ό,τι χειρότερο, ασχημότερο, ανάξιο έχει συναντήσει ο πλανήτης γη. Και τότε τρέμω. Χάνω κάθε αξία εαυτού και γίνομαι ότι και όπως νομίζω πως με θέλει ο Άλλος. Λέω "νομίζω" καθώς είναι νομίζω. Αν και πολλές φορές μπορεί να έχω εμπλακεί σε μια σχέση που ο Άλλος όντως να μου λέει πως πρέπει να είμαι. Το γιατί πρέπει να τον υπακούσω, όμως, έγκειται στο ότι έχω το σύνδρομο της αποδοχής. Θέλω να με αποδέχεται (όχι δεν είναι αγάπη, θέλω να με αποδέχεται, γιατί χωρίς τον/την δεν αξίζω).
Ένα, ακόμα, βασικό σημείο του συνδρόμου της αποδοχής είναι ότι είμαι γενικά επικριτικός. Ναι, ωωωω ναιιιι...είμαι ένας επικριτής ο ίδιος! Έχω μάθει να είμαι αυστηρός με τον εαυτό μου και με τους γύρω μου. Δεν συγχωρώ εύκολα, ειδικά εκείνους που θεωρώ ''κατώτερους μου''...έχω μάθει να βλέπω τον κόσμο σε κατηγορίες, ασπρόμαυρο και χωρίς στρογγυλεμένες άκρες. Αυτό που φοβάμαι μην μου κάνουν οι άλλοι το κάνω εγώ πρώτα. Α χα...ναι, ναι το κάνω πρώτα. Αφού, εάν ήμουν καλοπροαίρετος δεν θα φοβόμουν την κριτική, καθώς δεν θα την γνώριζα!! Θα ήταν κάτι μακριά από εμένα. Μπορεί να μην το θέλω αλλά το κάνω. Και το κάνω αβίαστα. Κρίνω και επικρίνω. Ανάλογα την κατηγορία του ατόμου που έχω απέναντι μου. Ανάλογα τα στάνταρ μου. Εκείνα τα ίδια στάνταρ που κάνουν τον άλλον σε Άλλον, είναι τα ίδια που μου επιτρέπουν να κρίνω αυστηρά τους γύρω μου. Επίσης, με αυτόν τον τρόπο γίνομαι απίστευτα εύθικτος. Ο οποιοσδήποτε υπαινιγμός, μπορεί να με φέρει στα άκρα. Λες και η αξία μου απειλείται από τον οποιοδήποτε ανά πάσα στιγμή και πρέπει να την υπερασπιστώ με κάθε τίμημα.
Αν κάτι από τα παραπάνω σας φαίνεται οικείο, τότε δεν έχετε σύνδρομο της αποδοχής. Εάν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται οικεία τότε το έχετε. Και τι μπορείτε να κάνετε;
- Καταρχήν, ξεκινήστε να είστε καλοπροαίρετοι με τους γύρω σας. Συγχωρείτε και προσπαθήστε να καταλάβετε. Αυτό, μπορεί να σας φαίνεται μικρό για αρχή, θα δείτε πόσο δύσκολο είναι όταν αρχίσετε να το εφαρμόζετε. Ο κάθε άνθρωπος έχει την αξία του. Δείτε το σαν κανόνα και αρχίστε να συμπεριφέρεστε ανάλογα. Ξεκινήστε να κάνετε παρέα με ανθρώπους από άλλη κοινωνική τάξη, φυλή, χώρα, από άλλες περιοχές (πηγαίνετε σε άλλες περιοχές),. Τέλος, αρχίστε να μην παίρνετε τις μετρητοίς ότι σας λένε.
- Είστε και εσείς άνθρωποι. Άρα η αξία σας είναι δεδομένη. Άρα δεν χρειάζεται να την αποδείξετε σε κανέναν και καμία. Μπορεί ως παιδιά να έπρεπε να αποδεικνύεται ότι αξίζετε για να σας αγαπούν, αλλά είναι καιρός να καταλάβετε πως αξίζετε ακόμα και εάν δεν σας αγαπούν.
- Δεν αρέσουν όλοι σε όλους. Η ομορφιά βρίσκεται στο μάτι του παρατηρητή (όπως και η αλήθεια αλλά αυτό θα το αναλύσουμε σε άλλο άρθρο). Το γεγονός ότι σε κάποιον αρέσουν τα μήλα περισσότερο από ότι τα πορτοκάλια, δεν κάνει τα πορτοκάλια υποδεέστερα. Μην συγχέετε την επιλογή κάποιου με την αξία σας ως άτομα. Δεν είστε ούτε πιο άσχημοι, ούτε τίποτα. Απλά τα κριτήρια του παρατηρητή ήταν διαφορετικά από εσάς. Και αυτό είναι αυτό που είναι. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Δεν χρειάζεται να αναλώνεστε σε αυτό-υποτιμητικά παραληρήματα επειδή σας απέρριψε κάποιος/ κάποια. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να αισθανθείτε χάλια. Ο Άλλος δεν σας θέλει ούτως ή άλλως. Δείτε τον εαυτό σας. Αγαπήστε τον. Και ναι αλλάξτε εάν δεν σας αρέσει κάτι. Σε εσάς όμως. Όχι για τον άλλον. Ο Άλλος ας γίνει άλλος.
- Γίνετε καλοί με τον εαυτό σας...τους άλλους....με τα ζώα....
